İhracatta e-Fatura Uygulamasında Sıkça Sorulan Sorular 2
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, 01 temmuz 2017 tarihi itibari ile İhracat ve Tax-Free faturalarının da e-Fatura uygulaması kapsamına alınmasıyla birlikte artık ihracat süreçleri de elektronik ortama taşınıyor. Böylelikle; merkezinde yine GİB'in olduğu bir yapıyla, ihracat faturaları GİB üzerinden Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na iletilecek ve faturalar direkt Bakanlık tarafından görüntülenebilecek.
İhracatta e-Fatura uygulamasıyla süreçte verimlilik ve hız kazanılacak.
İlgili yasal duyuruya ulaşmak için tıklayınız.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın 01.07.2017 tarihinden itibaren “e-fatura” uygulamasına kayıtlı olan yükümlülerin ihracat işlemleri kapsamında düzenleyeceği faturaları e-fatura olarak düzenlemeleri ile ilgili yayınladığı genelgeye ulaşmak için tıklayınız.
İHRACATTA E-FATURA UYGULAMASINDA SIKÇA SORULAN SORULAR 2
31 - e-Fatura sisteminde 23 haneli bir sayıdan bahsediliyor ancak bunun farklı bir platformdan alınması gerektiği belirtilmiş, bu konu ile ilgili ayrıntı ne zaman bildirilecek hangi platform üzerinden firmalar bu 23 haneli sayıya ulaşabilecek?
Gümrük Ticaret Bakanlığının sunduğu portal üzerinden bu sayıya ulaşılabilecektir. Bunun için Bilge sistemine girişte kullanılan kullanıcı adı ve parola bilgileri kullanılacak olup, söz konusu numara ayrıca sistem yanıtı içinde de ihracat faturası düzenleyen mükellefe bildirilmektedir.
32 - Zorunlu alanda bulunan “teslim şekli” yayımlanan tebliğde eski versiyonu olarak bulunuyor. Güncel INCOTERM 2010 listesi kullanılmamış. Örneğin, DAP~DDU olarak geçiyor. Düzeltilecek mi?
Listemizde hem DAP hem DDU bulunmaktadır
33 - Faturaların Türkçe/İngilizce iki dilde olması şekilsel olarak kabul edilebilir mi? Sadece İngilizce olduğu durumlarda GİB ve GTB gerekli kontrol ve onayı yapabilecek mi?
İhracat faturaları ile sınırlı kalmak kaydı ile faturaların İngilizce veya farklı bir dilde düzenlenmesi mümkündür. İstenmesi halinde e-Faturalarda yabancı dil ve Türkçe bir arada da kullanılabilmektedir. Ancak eşyanın tanımı ile ilgili bir karşılaştırma söz konusu olmayacaktır.
34 - İhracat e-Fatura sürecinde, konsinye süreci nasıl olacak? Mevcutta “0” bedelli bir fatura ile GÇB düzenlenir. Yurtdışındaki depoya mal sevk edilir sonra parçalı satışlarda gerçek fatura kesilir, GÇB düzenlenmez. Bu noktada hangi fatura ihracat faturası olacak? Sıfır “0” bedelli fatura mı, gerçek fatura mı?
Konsinye ihracat kapsamında GÇB ekinde alınması gereken bir fatura var ise e-Fatura olacaktır. Ancak satışı daha sonra gerçekleşeceği için satış yapıldıkça düzenlenecek olan faturalar e-Fatura olmayacaktır.
35 - GTIB numarası kaç karakter olacak ve kontrolü hangi seviyede olacaktır?
GTİP NO zorunlu alandır ve noktasız 12 haneli olacak şekilde girilecektir.
36 - Tax-Free faturalar Gümrüğe uğradıktan sonra Tax-Free özelliği kazanmakta ve aracı şirketlere iletilmektedir. Bu faturalar üzerinde pasaport/kimlik numarası gibi kişisel veriler mevcuttur. Gümrük işlemleri Kılavuzunun İlk yayınlanan taslağında yer alan “satış mağazası ve aracı şirket arasında bir entegrasyon olmalı” ibaresi sebebi ile bazı aracı şirketler fatura daha GİB ya da GTB’ye ulaşmadan bu faturaları mükellef şirketlerinden istemektedirler. Bu durum kişisel verilerin korunması kanunu ile çelişmektedir. GİB’in böyle bir entegrasyonu zorunlu tutması söz konusu mudur? Bunun önüne geçilmesi için yapılacak / alınacak önlemler var mıdır?
26/12/2016 tarihinde yayınlanan e-Fatura uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzunda; “Fatura düzenleyen(mağaza) ile aracı kurumlar arasında iptal/iade edilen ürünlere ait faturaların yetki verilmiş aracı kurumlar tarafından iadesinin yapılmasını engellemek ve haksız yere kdv iadesi yapılmasının önüne geçilmesini sağlamak bakımından; çevrimiçi ve gerçek zamanlı bir bağlantı bulunmalıdır. Bağlantı metodunun ve yönteminin seçimi aracı kurum ile mağaza arasında serbestçe belirlenebilecektir. “açıklamalarına yer verilmiş olup entegrasyon ifadesi kılavuzdan çıkarılmış, 4/5/2017 tarihlinde yayınlanan söz konusu kılavuzun yeni versiyonunda (1.4) ise ;
“ Fatura düzenleyen(mağaza), “iptal/iade edilen ürünlere ilişkin” faturaların yetki verilmiş aracı kurumlar tarafından iadesinin yapılmasını engellemek ve haksız yere kdv iadesi yapılmasının önüne geçilmesini sağlamak bakımından, aracı kuruma bildirmelidir. Bildirim yöntemi, Başkanlıkça www.efatura.gov.tr internet adresinde usul ve yöntemleri duyuruluncaya kadar aracı kurum ile mağaza arasında mail, sms, elektronik kayıt girişi vb. yöntemlerle serbestçe belirlenebilecektir. Başkanlık tarafından mükelleflerin erişimine sunulacak uygulama ve servislerin hayata geçirilmesini müteakip yalnızca bu yöntem(ler) kullanılacaktır.” İfadesiyle tam bir açıklık getirilmiştir.
37 - Bazı ihracat faturalarında örneğin 100 adetlik mal için 1 kalemlik fatura oluşturulmaktadır. Ancak beyanname tarafında gerek menşei (ithal ise) gerek parti farklılığından dolayı bu 100 adetlik mal beyannamede 3 kalem olarak belirtilebiliyor. Böyle bir duruma beyannamede 3 kalem olarak göründüğü için faturada da 3 kalem olarak belirtilmesi gerekir mi?
GÇB ile fatura birbirini doğrulamalıdır. Faturanın bir satırında ne görünüyorsa GÇB‟de de aynı şekilde görünmelidir. Sistem e-Faturaları satır bazında kontrol etmektedir.
38 - GÇB ile uyumlu olması açısından fatura üzerinde yazılan GTİP 12 haneli olarak mı deklare edilmelidir?
Eğer ilk defa veya arızi ihracat yapılmıyor ise ürün GTİP numarası biliniyor olmalıdır. Ancak arızi veya ilk defa ihracat yapılıyor ise ve bu konuda müşavir kullanılmıyor ise gümrük idaresinden yardım talep edilerek aşılabilir. İhracatta GTİP önem arz etmektedir. Tam ve eksiksiz (noktasız 12 karakter) yazılması gerekir ve yanlış yazılır ise usulsüzlük cezası da alınabilir.
39 - Faturalar elektronik sistem üzerinde Gümrük onayına gönderileceğinden bu sistem kapalı olduğu durumda acil çıkış yapılması için hangi önlem alınmalı?
Bu durum için kağıt fatura ile işlem yapılması GİB açısından mümkündür. Gümrük açısından ise GTB'nin gümrükteki tüm işleyişi duracağından ve faturanın olup olmaması durumu değiştirmeyeceğinden Gümrük açısından sorun olmayacaktır. Ancak mükellefler bu yönteme yalnızca istisnai durumlarda başvurmalı ve istendiğinde zaruret halini tevsik edebilmelidir. Aksi takdirde 213 Sayılı VUK hükümlerine göre cezai yaptırımlarla karşılaşılabilinecektir.
40 - Gümrük idareleri kendilerine onay için gönderilen faturaları ne kadar sürede onaylanacak, gecikmeler yaşanabilir mi?
İhracat işlemleri kapsamında GİB'e gönderilen e-Faturalar anında GTB sistemlerine iletilecek olup, saniyeler içinde referans numarasını da içeren sistem yanıtı mükellefe e-Fatura sistemi üzerinden iletilecektir. GÇB tescil işlemi tamamlandıktan ve ihraç edilen malların yurtdışı çıkış işlemleri tamamlandıktan sonra mükellefler GTB Portalı üzerinden manuel olarak kabul yanıtını (içerisinde GÇB bilgisi ve intaç tarihini de barındırır) tetikleyeceklerdir. Sistemin otomatik olarak işlemesi için GTB tarafında çalışmalar yapılmaktadır.
41 - Geçmiş ayda işlemi tamamlanmış GÇB’nin intaç tarihi sistemde (VEDOP), işlemi tamamlanmamış görünüyor ve intaç tarihi hala yok, bu durumda ne yapılması gerekir?
Arızi işlemler, muayene işlemleri, idari araştırmaya konu olmuş bir işlem diğer beyannamelerden ayrı tutulup, onun kapanma işlemi yapılmayacağı için intaç tarihi olmayacak. İntaç tarihi olmayacağı için e-Faturayla ilişkilendirip bilginin dönmesi ne VEDOP‟a ne de faturayı düzenleyene söz konusu olmayacaktır.
42 - e-Faturada GTB tarafından faturaların reddedilmesi hangi maddelere göre ayarlandı, her yanlışlıkta direk ret yanıtı mı gidiyor, yoksa sistem önden uyarıyor mu?
GÇB‟nin hazırlanması aşamasında fatura ile GÇB arasında bir uyumsuzluk olması halinde sistem GÇB‟nin tesciline izin vermeyecektir. Ayrıca GTB kendi tarafları için gerekli kontrolleri yaptıktan sonra malın çıkışını uygun görmezse de red yanıtı gönderecektir.
43 - İnşaat üretimi sektöründe yükleme bitmeden tonajlar beli olmadığından yükleme tamamlandığında tonaj farkları için yeni e-Fatura düzenlenmesi gerekecektir. Bu durumda GÇB tarihi ile uyumlu olabilmesi için e-Fatura tarihi geriye dönük olabilecek mi? E-Faturaya istediğimiz tarihi verebilir miyiz?
e-Fatura sistemi içinde geriye dönük fatura düzenlenmesi önünde teknik bir engel yoktur. Ancak kesilen faturanın üzerinde yazan tarihin çok önemi yoktur, e-Fatura görüntüleyicisi dahi e-Faturanın ne zaman oluşturulduğu, imzalandığı, gönderildiği, alıcısına teslim edildiği gibi bilgileri sunabiliyor. Bu nedenle mümkün mertebe faturaları süresinde düzenlemeye dikkat edilmelidir. Bununla birlikte GÇB‟nin tesciline kadar mükellefler GÇB‟ye yeni faturalar ekleyebileceklerdir.
Geriye dönük e-Fatura kesilemediği takdirde gemi yüklemesi akşam saatlerinde ya da hafta sonu biterse ilk iş günü yeni bir e-Fatura düzenlenebilecektir. Bu durumda gemi beklemede kalır. Demoraj ve benzeri masraflar oluşur.
Bu tür durumlarda sorun yaşamamak adına müşavirlerin de kullanabileceği mobil e-Fatura uygulamasının tercih edilmesi sorunların önüne geçeceğinden portal yöntemi dışındaki yöntemlerin tercih edilmesi gerekmektedir. Gerek GİB gerek GTB sistemleri 7/24 çalışmaktadır.
44 - İhracat faturalarındaki zorunlu alanları her mükellef sağlamıyor, örneğin otomobil ihracatında paket yok. Bu alanlardaki zorunluluk kalkacak mı? Ne düşünülüyor?
Yeni yayınlanan şematronda böyle bir zorunluluk yoktur.
45 - Mevcut e-Fatura entegrasyonu olan bir mükellef sadece TaxFree faturalar için özel entegratör kullanıp diğer faturalar için entegrasyon kullanabilir mi?
Hayır, e-Fatura uygulaması bir bütündür ve yalnızca bir yöntem ile uygulamadan yararlanılabilmektedir.
46 - İhracat faturaları kim tarafından nasıl reddedilecek, tek pencere sisteminden mi?
Tescil öncesinde mükellef tarafından red mekanizması tetiklenebilir, tescil sonrasında ise Gümrük Ticaret Bakanlığı tarafından reddedilecek. Tescil öncesi ret mekanizmasında, 23 haneli referans numarasını iki kaynaktan temin edebileceksiniz. Size gelen sistem yanıtı içeriğinden ya da Gümrük Ticaret Bakanlığının sunduğu portal üzerinden fatura numaraları veya tarih aralığından faturalarınızı ve referans numaralarınızı sorgulayabileceğiniz gibi reddedebileceksiniz.
47 - İhracat işlemlerinde de e-İrsaliye kullanılacak mı?
Hayır, henüz değil. İleride değerlendirilecek.
48 - E-Fatura uygulamasında ihracat faturaları için 01.01.2017 tarihinden itibaren merkez olarak geçiş yapıp şube için ise 01.07.2017 tarihinden geçiş yapabilir miyiz?
Evet, yapılabilir. Gümrük çıkış beyannamesin ekine aynı anda bir e-Fatura bir kağıt fatura koyabilirsiniz. 01.07.2017‟ye kadar bir engel yoktur. E-Faturalar için belge kodu 0886, matbu faturalar için 0100 eşleşerek GÇB‟ye belge eklemesi yapılacaktır.
49 - İhracat için e-Fatura kesildikten sonra vergi iadesi vade kapanışına istinaden geldiği için oradaki entegrasyon nasıl olacak? Kabul geldiğinde fatura tarihi vade tarihi mi olacak?
Kabul yanıtı fiili ihracat (intaç) gerçekleştiğinde dönecektir. Kabul yanıtının içinde fili ihracat tarihi bilgisi yer alacaktır.
50 - İhracat faturalarının içerik bilgileri sistemden toplu rapor olarak alınabilecek mi? KDV iade listelerini oluştururken bu raporlardan faydalanmak mümkün olabilir mi?
Şu an için bu durum gündemde değildir. Ancak ilerleyen süreçte sistemlerin entegre edilmesi planlanmaktadır.
51 - Yurtdışına fason işçilik yapıyoruz. Maliye nezdinde hizmet ihracı sayılıyor. Bu tür hizmet ihracı e-Fatura olacak mı? Mal ihracatı kavramına dahil mi?
Gümrük Beyannamesine konu edilecek mal ihracı faturaları e-Fatura sistemine kayıtlı ihracatçılar tarafından kullanılacaktır. Faturada mal bedeli var ise bu kapsama girer ancak sadece hizmet bedelli bir fatura düzenleniyor ise ve ayrı bir fatura ile gönderme imkanınız var ise e-Fatura zorunluluğu olmadan da gönderebilirsiniz.
52 - İhracat faturalarında GTİP numaralarının da yazılması zorunlu mu?
Evet, zorunludur. Gerek e-Faturada gerek GÇB'de olmazsa olmaz bilgi kabul edilmektedir.
53 - Sistemin içerisinde bazı ihracatlarımızı elektronik fatura yapabilir miyiz? Mevcut sistemimizi devam ettirerek bir kısım ihracatımızı 30 Haziran 2017 tarihine kadar sistemimizi kurabilmek için e-Fatura yapabilir miyiz?
Evet, 01.07.2017 tarihine kadar bir kısım ihracatlarınızı e-Fatura olarak başlayabilir, bir kısım faturalarınızı ise işlemin zorluğu, gümrük müşavirini yetkilendiremediğiniz durum gibi pek çok sebeple kağıt fatura yapabilirsiniz. 01.07.2017 tarihi itibari ile gümrük beyannameli mal ihracı faturalarının tamamını e-Fatura olarak düzenlemek zorundasınız.
54 - E-Fatura sadece kayıtlı kullanıcılar arasında veri akışını sağlamaktaydı yalnız ihracatta müşterilerimizin böyle bir durumu söz konusu değil, nasıl açıklayacağız?
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı sanal olarak yurtdışındaki müşterinin ikinci alıcısı gibi tanımlanmıştır. Yurtdışındaki müşterinin yanında Gümrük Ticaret bakanlığı alıcı olarak tanımlandığı için Gümrük Ticaret Bakanlığı kayıtlı kullanıcı pozisyonuna düşüyor. Bu kapsamda düzenlenen e-Faturalar Yurtdışındaki müşteriye harici yollardan ulaştırılacaktır.
55 - Fatura kesim işlemini gümrük müşavirlikleri mi gerçekleştirmeli yoksa üretici firmaların kendisi mi?
Kağıt faturada hali hazırda yapmakta olduğunuz bütün işlemleri e-Faturada da yapabilirsiniz. Tamamen hukuki sözleşmeler ve yetkilendirme seviyesi ile alakalı olan bir işlem, nasıl ki muhasebe ve mali müşavirlik hizmetinde bir fatura kesiminde, defterin tutulmasında Serbest veya Yeminli mali müşavirden hizmet koşullarınızı belirleyerek hizmet alıyorsanız gümrük müşavirinden de özel hukuk sözleşmeleri ile ve sınırlı sizin belirleyeceğiniz ihracat faturaları olmak üzere faydalandırabilirsiniz. Özel entegratörlerin sunduğu hizmetlerde firma olarak çok sayıda gümrük müşaviri ile de çalışabilirsiniz. Gümrük müşavirinin yetki alanı olarak belirlediğiniz faturaları sadece o gümrük müşavirine e-Fatura düzenleme ve kontrol etme yetkisi de tanımlayabilirsiniz.
56 - Tescil alınana kadar yapılacak e-Fatura iptallerinin kontrolü kim tarafından nasıl yapılacak? Fatura iptali esnasında gümrük müşavirlikleri firması ile iletişim nasıl sağlanacak?
Tescile kadar reddi mükellef tetikleyebilir. Bunun için tek pencere sistemine erişim şifresinin olması yeterlidir. Ancak saha uygulamalarında bu şifrelerin müşavirlerde olduğundan bahisle bu işlemin müşavirce yapılması gerekecektir.
*"İhracatta E-Fatura Uygulamasında Sıkça Sorulan Sorular" içeriği Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından üretilmiştir.
Önceki Sayfa
